Waarom AI onmisbaar is geworden in moderne cybersecurity

Een cruciale kanteling in cybersecurity 

De wereld van cybersecurity bevindt zich op een kantelpunt. De dreigingen waarmee we vandaag de dag te maken hebben, overtreffen alles wat we eerder hebben meegemaakt. Zowel in complexiteit als in schaal. Tegelijkertijd biedt kunstmatige intelligentie (AI) ons enorme kansen om onze beveiliging te versterken.  

Als Microsoft-partner ziet Fellowmind dagelijks hoe AI het verschil maakt in cybersecurity. Tools die vroeger enkel waarschuwden, kunnen nu dankzij AI actief aanvallen herkennen én blokkeren. En dat is nodig ook. Want cybercriminelen gaan ook met hun tijd mee en worden steeds geavanceerder. Wat er kan gebeuren als zo'n aanval slaagt, blijkt wel uit de onvoorstelbare impact van een cyberaanval, een voorbeeld dat laat zien hoe ontwrichtend en kostbaar een moment van onoplettendheid kan zijn.

Dit artikel laat zien waarom AI onmisbaar is geworden in moderne cybersecurity en welke stappen je als organisatie nu al kunt zetten om AI effectief toe te passen. 

Tekort aan security-experts? AI biedt hulp

Nederland kampt met een flink tekort aan cybersecurity professionals. Op dit moment staan er meer dan 15.000 vacatures open. Tegelijkertijd worden cyberaanvallen technischer en complexer. Dit tekort kan simpelweg niet worden opgelost door meer mensen aan te nemen: de expertise groeit niet zo snel als de vraag. 

Hier komt AI om de hoek kijken. Met slimme AI-tools van Microsoft kunnen securityteams meer werk verzetten met minder mensen. Eén expert kan taken uitvoeren waar eerder een compleet team voor nodig was. Dit klinkt misschien als iets wat pas in de toekomst mogelijk is, maar dit kan nu al. Ook bij bedrijven zoals dat van jou. 

AI-gebruik in je organisatie: de verborgen risico’s

AI biedt kansen, maar brengt uiteraard ook risico’s met zich mee. In veel organisaties gebruiken medewerkers tools als ChatGPT en Claude voor hun werk, zonder dat IT of security hiervan op de hoogte is. Dit "schaduwgebruik" kan leiden tot datalekken, complianceproblemen en nieuwe risico’s. Zicht krijgen op AI-gebruik is dus geen luxe meer, maar een noodzaak. 

Regie pakken op AI

AI verbieden is geen oplossing. Dat is gezien alle voordelen die AI biedt zelfs onverstandig. Wel kun je als organisatie zorgen voor veilige en duidelijke kaders. Microsoft biedt oplossingen zoals Microsoft Purview en Defender for Cloud Apps om AI-gebruik in kaart te brengen en te beheren. Combineer dit met duidelijke richtlijnen, training en data loss prevention (DLP) om risico’s te beperken en verantwoord AI-gebruik mogelijk te maken. 

Eerst de basis op orde: maatregelen die niet kunnen wachten

AI kan veel, maar cybercriminelen maken nog steeds vooral misbruik van simpele fouten. Denk aan eenvoudige wachtwoorden of verkeerd ingestelde systemen. Daarom zijn deze vijf basismaatregelen onmisbaar:

1. Zorg voor een goede configuratie
Veel succesvolle aanvallen ontstaan door fout ingestelde systemen. In Microsoft-omgevingen betekent dit constant monitoren van uw tenant configuratie, conditional access policies, en privileged access settings. Gebruik Microsoft’s Secure Score en Configuration Analyzer om je beveiliging continu te monitoren. Automatiseer dit proces en maak het onderdeel van je dagelijkse werkzaamheden.

2. Gebruik phishing-bestendige MFA
Authenticatie via SMS of een app is niet meer voldoende. Voor accounts met hoge privileges, zoals beheerders, heb je multi-factor authenticatie (MFA) nodig die écht veilig is. Denk aan FIDO2-keys, Windows Hello for Business of certificaat-gebaseerde oplossingen. Begin bij de meest kritieke accounts en breid daarna uit.

3. Slim patchen op de juiste plekken: strategic patch management via Choke Points
Niet elk systeem kan altijd up-to-date zijn. Focus op de belangrijkste knelpunten in je infrastructuur. Gebruik AI om kwetsbaarheden slim te prioriteren met tools als Microsoft Defender Exposure Management.

4. Maak security bewustzijn praktisch
Een goede training draait niet alleen om het herkennen van phishingmails, maar om het aanleren van veilig gedrag. Medewerkers moeten snappen wat verdacht is én weten wat ze dan moeten doen. Daarom is het beter om niet alleen te sturen op hoeveel mensen op een foute link klikken. Dat werkt averechts en frustreert. Wij adviseren liever om te kijken naar hoeveel medewerkers een phishingpoging herkennen en actief melden. Dáár zit de echte winst.

5. Regel governance rond AI-gebruik
Zet nu al monitoring en richtlijnen op voor AI-gebruik. Wacht niet tot het misgaat. Dit is is geen ‘nice-to-have’, maar inmiddels een standaardonderdeel van moderne beveiliging. 

Aanvallers focussen op mensen, niet op techniek

AI-tools zijn krachtig, maar mensen blijven een cruciale factor. De meeste geslaagde aanvallen misbruiken menselijk gedrag, niet technologie. Het bouwen van een beveiligingsbewuste organisatie vraagt daarom om: 

• Betrokken leiderschap
• Continue training
• Samenwerking tussen afdelingen 

Security is niet alleen de taak van IT, het is een gedeelde verantwoordelijkheid. 

Beveiliging voor hybride omgevingen

Veel Nederlandse organisaties werken hybride: deels in de cloud, deels on-premises. Dit vraagt om een andere aanpak. De klassieke netwerkgrens waarbij organisaties denken in termen van ‘binnen’ en ‘buiten’ werkt niet meer. Zero Trust is de nieuwe standaard: je gaat ervan uit dat een aanvaller al binnen is en controleert daarom alles, ongeacht waar of wie. 

Bij Zero Trust draait het om identiteit in plaats van locatie. Microsoft biedt hiervoor een compleet ecosysteem dat klaar is voor deze hybride realiteit. 

Waarom nu beginnen essentieel is 

Cyberdreigingen groeien snel, maar jouw verdediging kan dat ook. Organisaties die nu inzetten op AI en Zero Trust, bouwen aan een veiliger en wendbaarder fundament. Degenen die afwachten, lopen straks achter de feiten aan. 

Microsoft biedt krachtige oplossingen, maar die werken alleen als je ze goed implementeert én combineert met slimme processen en menselijk inzicht. 

Dit kun je vandaag al doen

1. Beoordeel je huidige situatie
Gebruik Secure Score en Configuration Analyzer om zwakke plekken te ontdekken. 

2. Zet AI governance op
Monitor AI-gebruik met Microsoft Purview en Defender for Cloud Apps. 

3. Detecteer en reageer direct
Houd je IT-omgeving continu in de gaten op verdachte activiteit en grijp diret in zodra er iets gebeurt.  De Managed XDR-dienst helpt daarbij, met 24/7 monitoring en snelle actie vanuit het Security Operations Center (SOC). 

4. Upgrade MFA
Controleer uw huidige MFA-implementatie en ontwikkel een roadmap naar phishing-resistente MFA voor alle accounts. Schakel direct phishing-resistente MFA in voor kritieke accounts.  

5. Choke Points analyse
Identificeer de knelpunten in uw infrastructuur en prioriteer deze in uw patch- en monitoringstrategieën. 

De tijd om te handelen is nu

De vraag is niet of je deze technologieën moet omarmen. De vraag is hoe snel je kunt beginnen. In cybersecurity is timing alles, en de tijd om te handelen is nu.  

Voor Nederlandse organisaties die hun digitale bezittingen willen beschermen en tegelijkertijd concurrentievoordeel willen behalen door intelligente beveiligingspraktijken, biedt Microsoft's AI-gedreven beveiligingsecosysteem een bewezen weg voorwaarts. De technologie is klaar, de expertise is beschikbaar, en de business case is overtuigend.  

Wat nog ontbreekt, is de toewijding om te handelen. Jouw organisatie, stakeholders, en klanten rekenen erop dat je de juiste keuzes maakt. Het cybersecurity landschap wacht niet. En jij zou dat ook niet moeten doen.